Καταρρέει το οικονομικό «θαύμα» της Φινλανδίας (;) – Θρήνος για τους απανταχού «μεταρρυθμιστές»

Η φωτογραφία που αποτυπώνει τον πρωθυπουργό Γιούχα Σίπιλα και τον υπουργό Οικονομικών Αλεξάντερ Στουμπ να αλληλοσυγχαίρονται, μετά τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν με τα συνδικάτα, μπορεί να χαρακτηριστεί και ιστορική.

Η συμφωνία προβλέπει, ανάμεσα στα άλλα, δραστικές περικοπές στις δημόσιες κοινωνικές δαπάνες, όπως εκείνες που αφορούν στην εκπαίδευση και τα επιδόματα παιδιών, αύξηση των ωρών εργασίας και των ασφαλιστικών εισφορών, «πάγωμα» των μισθών και κατάργηση μιας σειράς επιπλέον παροχών, στις οποίες πιθανότατα θα περιλαμβάνεται και το μπόνους της καλοκαιρινής αδείας.

Η επικεφαλής ενός από τα συνδικάτα που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, όπως αναφέρει το tvxs.gr, σχολίασε: «Τα μέλη μας ενοχλήθηκαν πολύ. Ήταν σαν οι δυο τους να περιέπαιζαν τους εργαζόμενους και να έλεγαν: Τώρα μπορούμε να τους πατήσουμε κάτω».

Άλλοι συνάδελφοί της προχώρησαν ακόμη περισσότερο, χαρακτηρίζοντας τη συγκεκριμένη φωτογραφία ως αδιαμφισβήτητο σύμβολο για το τέλος του μοντέλου της συναίνεσης που κυριαρχούσε στη χώρα τις προηγούμενες δεκαετίες (όπως, άλλωστε, σε όλες τις σκανδιναβικές χώρες), ανοίγοντας ένα κύκλο οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότητας. Οι απεργίες και διαδηλώσεις που πυκνώνουν έρχονται να επιβεβαιώσουν ότι κάτι έχει αλλάξει στη Φινλανδία.

Τα αίτια

Η κρίση του 2008 επιτάχυνε την κατάρρευση της εταιρείας που αποτελούσε τη «σημαία» της φινλανδικής οικονομίας, της Nokia, με συνολικό κόστος το οποίο υπολογίζεται ότι έφτασε στο 3% του ΑΕΠ της χώρας. Ταυτόχρονα, βυθίστηκε σε κρίση και η βιομηχανία ξύλου, που αποτελούσε ένα ακόμη από τα πολύ δυνατά χαρτιά της Φινλανδίας, «κόβοντας» άλλο ένα 0,75% του ΑΕΠ. Σαν «κερασάκι στην τούρτα» ήρθε η συρρίκνωση των οικονομικών συναλλαγών με τη γειτονική Ρωσία, τόσο λόγω της εκεί κρίσης όσο και των δυτικών κυρώσεων, που κόστισε στο Ελσίνκι ένα επιπλέον 1,5% του ΑΕΠ.

Η ανεργία άρχισε να αυξάνεται και εκτοξεύτηκε μέσα στα τελευταία τρία χρόνια στο απίστευτο για τη χώρα ποσοστό του 9,4%. Οι δύο από τις τρεις μεγάλες εταιρείες αξιολόγησης (S&P και Fitch) «απέβαλαν» τη χώρα από το μικρό κλαμπ εκείνων που διατηρούν το άριστα (ΑΑΑ) στην πιστοληπτική τους ικανότητα, ενώ δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν και άλλες υποβαθμίσεις.

Υπό το βάρος όλων αυτών των γεγονότων, η κυβέρνηση που προέκυψε από τις εκλογές της 19ης Απριλίου 2015, με τη συμμετοχή και της Ακροδεξιάς, δεν άργησε να βρει τη συνταγή που θα εφάρμοζε: μνημονιακών διαστάσεων λιτότητα (για τα δεδομένα της Φινλανδίας, φυσικά), χωρίς την ταπείνωση της επίσημης επιβολής μνημονίου.

Ο πρωθυπουργός έθεσε ως στόχο την «εξοικονόμηση», με άμεσο ή έμμεσο τρόπο, περίπου 7 δισ. ευρώ μέχρι το 2019, αλλά και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας, κυρίως μέσω της μείωσης κατά τουλάχιστον 5% του κόστους εργασίας.

Προβλήματα στον ορίζοντα και για τη Νορβηγία

Στη Νορβηγία μια μεγάλη και διεθνούς εμβέλειας αλυσίδα ηλεκτρονικών ειδών προχώρησε πρόσφατα σε μια ενέργεια που μέχρι πριν λίγο καιρό θα θεωρούνταν αδιανόητη: Κατήργησε μονομερώς τη συλλογική σύμβασης εργασίας και κάλεσε τους εργαζομένους να υπογράψουν ατομικές, με μικρότερες απολαβές και λιγότερα δικαιώματα.

πηγη

Ραγδαίες εξελίξεις στο ελληνικό γάλα και στο γιαούρτι